Dla uczących się języka, czasowniki modalne należą do jednej z ulubionych części gramatyki. Ten fakt spowodowany jest przede wszystkim tym, że czasowniki modalne mają zawsze tą samą formę, są nieodmienne a czasownik jaki za nimi stoi jest zawsze w formie bezokolicznika. Przeczenie tworzymy poprzez dodanie to czasownika słówka „not” oraz skracając całą formę. Pytanie zadawane jest przez inwersję a wyjątków jest na przysłowiowe lekarstwo.
Do najpopularniejszych czasowników modalnych należy:
Can - móc, potrafić
Np.: I can go home. - Mogę iść do domu.
He can sleep now. - On może teraz spać.
Can we go? - Czy możemy iść?
I can play the piano. - Umiem grać na pianinie.
I can not (can't) play the guitar. - Nie umiem grać na gitarze.
Must - musieć
Np.: I must work now. - Muszę teraz pracować.
He must go. - On musi iść.
Must I do it? - Czy muszę to robić?
You must not (mustn't) park here. - Nie możesz tutaj parkować.
Czasownik modalny "must" został niemalże wyparty przez amerykańską wersję "have to". Kiedyś "have to" stosowało się do wyrażenia rzeczy do zrobienia, jakie sami sobie wyznaczaliśmy, "must" zaś do rzeczy jakie narzucał nam świat zewnętrzny.
Np.: You mustn't tell her. - Nie możesz jej powiedzieć.
I have to go now. - Muszę już iść.
W dzisiejszym angielskim "have to" uznane jest niemalże za synonim "must", znacznie zresztą popularniejszym i częściej występującym. "Have to" nie zachowuje się jednak jak wszystkie inne czasowniki modalne - podlega odmianie jak każdy regularny czasownik. W trzeciej osobie liczby pojedynczej słówko "have" zmienia się w "has", przeczenie tworzymy zaś przez odmieniony stosownie czasownik "do", tak samo tworzymy też pytanie.
Np.: I have to drive that car! - Muszę poprowadzić ten samochód!
He has to drive that car! - On musi poprowadzić ten samochód!
I do not (don't) have to drive that car. - Nie muszę prowadzić tego samochodu.
He does not (doesn't) have to drive that car. - On nie musi prowadzić tego samochodu.
Do you have to do it? - Musisz to robić?
Does he have to do it? - Czy on musi to robić?
Should - mieć powinność
Np.: I should go now. - Powinnam już iść
He should work less. - On powinien mniej pracować.
Should he work less? - Czy on powinien mniej pracować?
He should not (shouldn't) do it. - On nie powinien tego robić.
Need - potrzebować
"Need " kieruje się dokładnie tymi samymi zasadami co "have to", podlega takiej samej odmianie. Wyjątkiem jest następujący po nim czasownik, ten poprzedzony jest zawsze słowem "to".
Np.: I need to do shopping. - Potrzebuję (muszę) zrobić zakupy.
Do you need to take it with you? - Czy potrzebujesz wziąć to ze sobą?
You don't need to write the report. - Nie potrzebujesz pisać tego raportu.
Do pozostałych, troszkę rzadziej występujących w języku angielskim czasowników modalnych należą "ought to" (mieć powinność), may i might wyrażające możliwość realizacji danej rzeczy.
Przykładowe zdania z czasownikami modalnymi będą brzmieć:
I must go. - Muszę iść.
Can you do that? - Czy możesz to zrobić?
John should come here immediately. - John powinien tutaj natychmiast przyjść!.
This is something I need. - To jest coś czego potrzebuję.
I might come, I don't know. - Może przyjdę, nie wiem.
He ought to do it quickly. - On powinien to zrobić szybko.